آب در ایران باستان

جهش امپراتوری شکوهمند ایرانیان در زمان هخامنشیان و تعالی و ترقی آن در زمان ساسانیان، و دیرپایی این تمدن مدیون دانش آب‌شناسی ایرانیان بود.

مردمان ایران‌زمین از دیرباز به ارزش آب به عنوان ماده‌ای زندگی‌بخش و ارزشمند آگاهی داشتند. نیاز طبیعی بشر به آب، وضع جغرافیایی فلات ایران و کمیابی این مایع گرانبها، ارزش این ماده را نزد ایرانیان صدچندان نموده و آن را در جایگاه والایی قرار می‌داده است. برای آنکه به ارزش والای آب در دیدگاه ایرانیان باستان پی ببریم، کافی است که نیم‌نگاهی به اوستای زرتشت اندازیم.

ادامه مطلب ...

کتاب هیدرولوژی زون غیراشباع

کتاب هیدرولوژی زون غیراشباع (Unsaturated Zone Hydrology) 

 

 

برای دانلود به لینک زیر مراجعه شود: 

http://wwwbrr.cr.usgs.gov/projects/GW_Unsat/Unsat_Zone_Book/index.html

کتاب اصول هیدرولوژی کاربردی

کتاب اصول هیدرولوژی کاربردی تالیف دکتر امین علیزاده، استاد دانشگاه فردوسی مشهد  

                            

برای دانلود به آدرس زیر مراجعه کنید: 

http://cemohrtabari.blogfa.com/post-27.aspx

روش های احیاء (پاکسازی) آبخوان های آلوده - بخش پنجم

استخراج بخار خاک (Soil Vapore Extraction)

این روش یک تکنولوژی مفید برای خارج کردن ترکیبات فرار هیدروکربنی مانند بنزین و برخی حلال ها  از محیط غیراشباع است. این روش در مقایسه با روش های دیگری مانند حفاری،گود برداری و پمپاژ و تصفیه،  موثرتر و اقتصادی تر است.

در این روش  از یک سری چاه برای استخراج بخار استفاده می شود. این چاه ها تا عمق منطقه آلوده خاک حفاری می شوند. همچنین از پمپ های مخصوصی (پمپ خلاء) برای استخراج بخار و مواد فرار از طریق چاه ها استفاده می شود.

در این روش با استفاده از یک سیستم گردش دهنده هوا (Air Circulation System) مقدار زیادی هوا در نزدیکی زون آلوده انتشار داده می شود.  در این حالت بخش زیادی از آلاینده های  فرار بصورت بخار وارد هوا شده و به سمت سطح زمین حرکت می کنند. 

         

اجزای یک سیستم استخراج  بخار خاک

یک سیستم استخراج بخار ایده آل شامل موارد زیر است:

یک یا چند چاه استخراج بخار

یک یا چند ورودی هوا یا چاه تزریق

پمپ های خلاء

جریان سنج ها

وسایل و تجهیزات نمونه برداری

سیستم تصفیه بخار

  

یکی از مزایایی این روش این است که می توان بخش زیادی از بار آلودگی ناشی از ریزش مواد آلاینده (Spill) را قبل از رسیدن به آب زیرزمینی پاکسازی کرد.

روش استخراج بخار خاک اغلب همراه با سایر روش های پاکسازی آب های آلوده بکار می رود تا از پاکسازی کامل آلودگی اطمینان حاصل شود.

متاسفانه روش مدونی برای طراحی و اجرای سیستم های بخار خاک وجود ندارد و معمولاً اینکار به صورت تجربی انجام می شود.

روش های احیاء (پاکسازی) آبخوان های آلوده - بخش چهارم

پاکسازی زیستی  (Bioremediation) 

 

کاربرد عملی واکنش های تجزیه زیستی (Biodegradation) در پاکسازی مناطق آلوده را پاکسازی زیستی می نامند. به عبارت دیگر پاکسازی زیستی، استفاده از میکروارگانیزم های زنده برای تجزیه مواد آلاینده  است.

این روش شامل ایجاد یک محیط مصنوعی برای رشد میکروارگانیزم هایی است که باعث تجزیه آلاینده ها می شوند. اینکار با اضافه کردن مواد مغذی (Nutrients) و الکترون گیرنده ها (Electron acceptors) به محل وقوع آلودگی انجام می شود.  

             

مراحل مهم در طراحی پاکسازی زیستی عبارتند از:

مطالعات صحرایی

بازیافت محصولات جانبی

بررسی مکانیزم افزایش تجزیه زیستی توسط میکروب ها

طراحی سیستم

اجرای طرح

نگهداری

در ابتدا باید هیدروژئولوژی و وسعت محدوده آلودگی در منطقه به دقت مطالعه شود، پارامترهایی که باید تعین شوند عبارتند از:

میزان و جهت حرکت آب زیرزمینی

 عمق تا سطح آب زیرزمینی و عمق تا منطقه آلوده

 آبدهی ویژه آبخوان

ناهمگنی های موجود در خاک

ارتباط هیدرولیکی بین آبخوان های موجود

 مناطق تغذیه و تخلیه

نوسانات فصلی آب زیرزمینی

بازیافت محصولات جانبی

بعد از بررسی های صحرایی، باید سیستمی برای بازیابی محصولات جانبی در نظر گرفته شود. برای مثال از پمپ هایی استفاده کرد که آب و هیدروکربن ها را از هم جدا می کنند. در این حالت ممکن است دو سری چاه لازم باشد که باعث افزایش گرادیان هیدرولیکی شده و هیدروکربن های تجمع یافته در محل چاه ها را استخراج می کنند.

بررسی مکانیزم تجزیه زیستی توسط میکروارگانیزم ها

قبل از طراحی سیستم پاکسازی زیستی باید پتانسیل تجزیه پذیری آلاینده های موجود در محل بررسی شود. اولاً باید میکروارگانیزم های مناسب (با توجه به نوع آلودگی) موجود باشند. ثانیاً عکس العمل این میکروارگانیزم ها در برابر گزینه های موجود برای پاکسازی زیستی باید بررسی شود. همچنین نوع مواد مغذی برای رشد میکروارگانیزم ها باید تعین شود. این مطالعات معمولاً در آزمایشگاه های ویژه انجام می شوند . 

                               

ویژگیهای شیمیایی منطقه آلوده نیز نوع و مقدار مواد مغذی لازم را تحت تاثیر قرار می دهد. برای مثال آهک ها و خاک های با محتوای مینرالی زیاد بر میزان مواد مغذی موجود تاثیر می گذارند زیرا این سنگ ها و خاک ها با فسفر موجود واکنش می دهند. رس ها و سیلت ها مواد مغذی را به خود جذب کرده و میزان مواد مغذی را کاهش می دهند.